Programma 4 - Bestuur, inwoners en financiën | Doelen & prestaties

1. De gemeenteraad geeft een sterke invulling aan zijn rol binnen het lokale bestuur

Hoofddoelstelling

1. De gemeenteraad geeft een sterke invulling aan zijn rol binnen het lokale bestuur

Doelstelling 1.1

Doelstelling
1.1 We vergroten het draagvlak voor de democratie en versterken de gemeenteraad in zijn volksvertegenwoordigende, kaderstellende en controlerende rol.

Prestaties

1.1.1 We geven uitvoering aan de door de raad vastgestelde strategische werkagenda.
De gemeenteraad heeft op 5 juli 2023 de Strategische Werkagenda raad 2023-2026 vastgesteld met zes strategische thema’s en met instrumenten en activiteiten om de rolneming van de raad te versterken. Dit betreft de thema's democratie & participatie, bestaanszekerheid, verstedelijking, Veluwe, veiligheid en energietransitie.

1.1.2 We zetten in op het vergroten van het draagvlak voor democratie
Het versterken van het vertrouwen in de democratie is een strategisch doel, dat de gemeenteraad oppakt in deze raadsperiode. De opkomst bij de raadsverkiezingen in 2022 was in Apeldoorn 51,6%, terwijl dat in 2018 nog 56,3% was. Het dalende draagvlak voor de Apeldoornse democratie is voor de raad aanleiding om zichtbaarder te willen zijn, ook in de dorpen en wijken, met gesprekken over onderwerpen die relevant zijn voor inwoners, ondernemers en organisaties.

1.1.2 We zetten in op het vergroten van het draagvlak voor democratie

Het versterken van het vertrouwen in de democratie is een strategisch doel, dat de gemeenteraad oppakt in deze raadsperiode. De opkomst bij de raadsverkiezingen in 2022 was in Apeldoorn 51,6%, terwijl dat in 2018 nog 56,3% was. Het dalende draagvlak voor de Apeldoornse democratie is voor de raad aanleiding om zichtbaarder te willen zijn, ook in de dorpen en wijken, met gesprekken over onderwerpen die relevant zijn voor inwoners, ondernemers en organisaties.

1.1.3 We houden grip op de regionale samenwerking. We werken daarin conform de inhoud van onze zienswijzen op de gemeenschappelijke regelingen.
Apeldoorn is een centrumgemeente met veel regionale partners. Apeldoorn is als centrumgemeente de trekker bij regionale samenwerking en het instellen van een eventuele regionale advies- en agendacommissie op basis van de wet. Gemeenteraadsleden zien zich mede als ambassadeur in de lobby voor Apeldoorn en de Stedendriehoek en vertellen in hun netwerken ook het bredere verhaal van de opgaven en ambities van Apeldoorn en de Stedendriehoek.

1.1.3 We houden grip op de regionale samenwerking. We werken daarin conform de inhoud van onze zienswijzen op de gemeenschappelijke regelingen.

Apeldoorn is een centrumgemeente met veel regionale partners. Apeldoorn is als centrumgemeente de trekker bij regionale samenwerking en het instellen van een eventuele regionale advies- en agendacommissie op basis van de wet. Gemeenteraadsleden zien zich mede als ambassadeur in de lobby voor Apeldoorn en de Stedendriehoek en vertellen in hun netwerken ook het bredere verhaal van de opgaven en ambities van Apeldoorn en de Stedendriehoek.

2. Alles wat we doen draagt bij aan Brede Welvaart

Hoofddoelstelling

2. Alles wat we doen draagt bij aan Brede Welvaart

Met de introductie van Brede Welvaart hebben we een heldere koers voor Apeldoorn uitgezet, met oog voor de huidige inwoners en onze samenleving van de toekomst. Het is ons vertrekpunt voor hoe we ons verhouden tot de wereld om ons heen, van lokale tot nationale ontwikkelingen. Alles wat we als gemeente doen, draagt bij aan het bevorderen van Brede Welvaart. We zijn hierin transparant en navolgbaar. Onze besluitvorming ademt Brede Welvaart en door middel van een jaarlijkse openbare monitor brengen we de Apeldoornse ontwikkeling in kaart.

Doelstelling 2.1

Doelstelling
2.1 We zijn transparant, betrouwbaar en navolgbaar.
	Door te voldoen aan de Wet Open Openheid publiceren wij informatie actief en zijn wij transparant, betrouwbaar en navolgbaar.

Prestaties

2.1.1 We zijn als hele organisatie betrokken bij de benadering rond Brede Welvaart. Brede Welvaart maakt zichtbaar deel uit van collegebesluiten.
We werken verder aan de verfijning van de MPB-opzet, conform brede welvaart. Ook in collegevoorstellen wordt de relatie met brede welvaart opgenomen. Daarnaast brengen we informatie uit op buurt- en wijkniveau verrijkte monitor. En we signaleren en duiden trends op basis van het Trendoverzicht.

2.1.2 We voeren de informatiecategorieën van de Wet Open Overheid in.
We werken aan de implementatie van het projectplan Wet Open Overheid. Dit werkt door in de wijze van opslaan van gegevens en de organisatie van het bestuurlijk besluitvormingsproces. Zie voor nadere toelichting paragraaf Openbaarheid.

2.1.2 We voeren de informatiecategorieën van de Wet Open Overheid in.

We werken aan de implementatie van het projectplan Wet Open Overheid. Dit werkt door in de wijze van opslaan van gegevens en de organisatie van het bestuurlijk besluitvormingsproces.

Zie voor nadere toelichting paragraaf Openbaarheid.

2.1.3 We hebben een werkwijze ingevoerd die duidelijk maakt wat de ethische kant van onze afwegingen is.
We geven dit jaar verdere uitvoering aan de implementatie van een ontwikkelde werkwijze en instrumenten t.a.v. goede ethische afwegingen bij digitale vraagstukken.

3. We wenden regionale, provinciale en landelijke samenwerkingen aan om impact te maken voor onze ambities

Hoofddoelstelling

3. We wenden regionale, provinciale en landelijke samenwerkingen aan om impact te maken voor onze ambities

Veel van onze ambities kunnen we niet alleen voor elkaar krijgen. We hebben anderen nodig. Soms gaat het dan om partnerorganisaties, instellingen, ondernemers, onderwijsinstellingen en ook inwoners in de stad en de omliggende dorpen. Maar soms gaat het ook om beleidsmakers en bestuurders in Den Haag, Brussel of bij het provinciehuis in Arnhem of Zwolle. Omdat er keuzes over beleid, regels of geld worden gemaakt. Dit betekent dat we naast zelf een duidelijk beeld en een heldere focus ook inzicht willen hebben wat er op die plekken gebeurt. Het betekent dat wij hen en hun agenda’s willen kennen en vice versa. Alleen op die manier kunnen we onze ambities waarmaken.

Doelstelling 3.1

Doelstelling
3.1 We zijn in Apeldoorn bekend en erkend in Arnhem, Den Haag en Brussel.
	Om de positie van Apeldoorn binnen de regio, het land en Europa te versterken, investeren we in het actief onderhouden en uitbreiden van ons netwerk in Arnhem (provinciaal), Den Haag (nationaal) en Brussel (Europees).

Prestaties

3.1.1 We werken samen in de regio.
We werken intensief samen met de regio en trekken gezamenlijk op richting provincie en het Rijk. Een duidelijk profiel van de regio is daarom ook in het belang van Apeldoorn.

3.1.2 We zorgen er voor dat onze opgaven en belangen bekend zijn bij bestuurders en beslissers.
We zijn actief in verschillende gremia zoals de G40 en de VNG om daar samen met andere gemeenten, invloed uit te oefenen op beleidsvorming op nationaal niveau. We organiseren werkbezoeken waarin we bestuurders (statenleden, ministers, Kamerleden, etc.) kennis laten maken met Apeldoorn en de Apeldoornse opgaven. We organiseren conferenties en evenementen met landelijke bekendheid, om zo bezoekers van nationale en internationale allure, naar Apeldoorn te trekken. Door als gaststad op te treden, verrijkt Apeldoorn haar netwerk.

3.1.2 We zorgen er voor dat onze opgaven en belangen bekend zijn bij bestuurders en beslissers.

We zijn actief in verschillende gremia zoals de G40 en de VNG om daar samen met andere gemeenten, invloed uit te oefenen op beleidsvorming op nationaal niveau. We organiseren werkbezoeken waarin we bestuurders (statenleden, ministers, Kamerleden, etc.) kennis laten maken met Apeldoorn en de Apeldoornse opgaven. We organiseren conferenties en evenementen met landelijke bekendheid, om zo bezoekers van nationale en internationale allure, naar Apeldoorn te trekken. Door als gaststad op te treden, verrijkt Apeldoorn haar netwerk.

4. We houden onze organisatie en financiële positie, ook op de lange termijn, gezond.

Hoofddoelstelling

4. We houden onze organisatie en financiële positie, ook op de lange termijn, gezond.

We werken aan belangrijke ambities en leggen de lat hoog. Tegelijkertijd hebben we niet alleen onze financiële positie gezond te houden, maar ook onze organisatie. Uitvoeringskracht – in staat zijn om de ambities te realiseren – en goed werkgeverschap gaan hierbij hand in hand. We versterken de integrale bedrijfsvoering, investeren in systemen en versterken de strategische posities.

Doelstelling 4.1

Doelstelling
4.1 We hebben voldoende eigen vermogen om risico's te kunnen opvangen
	We calculeren onze risico’s en we hebben voldoende weerstandsvermogen om deze risico's op te vangen.

Prestaties

4.1.1 We hebben een weerstandsratio van minimaal 1,4, uitgezonderd het grondbedrijf
We zorgen er voor dat in de algemene reserve voldoende middelen aanwezig zijn om risico's op te kunnen vangen. Hierbij wordt voor de risico’s van het grondbedrijf een weerstandsratio van 1,0 gehanteerd. Daarbovenop moet nog een bedrag van minimaal 1,4 x het risicobedrag van de overige risico’s in de algemene reserve aanwezig zijn.

4.1.2 We hebben een solvabiliteitsratio met een minimale waarde van 20%
Wij streven naar een solvabiliteitsratio van minimaal 20%. Dat betekent dat we dan voldoende eigen vermogen hebben om in tijden van ernstige crisis de continuïteit van beleid te kunnen borgen. Deze ratio toont de verhouding tussen het eigen vermogen en het totale vermogen.

Doelstelling 4.2

Doelstelling
4.2 We hebben een schuldenlast die in verhouding tot onze inkomsten niet te hoog is
	De netto schuldquote - verhouding schuld en baten - is het criterium waar wij onze schuldenlast aan toetsen.

Prestaties

4.2.1 We hebben een netto schuldquote van < 90%
We streven naar een netto schuldquote < 90%. De laatste jaren is de netto schuldquote gedaald: In de jaarrekening 2024 bedraagt de netto schuldquote afgerond 44%. Dit percentage laat zien wat de schuld van de gemeente is in verhouding tot de baten.

Doelstelling 4.3

Doelstelling
4.3 We hebben een meerjarenbegroting die minimaal in de eerste twee jaar sluitend is.
	Het begrotingstoezicht van de provincie eist dat ten minste het eerste begrotingsjaar structureel en reëel sluitend is. In de Voorjaarsnota 2025 is met de raad afgesproken dat in de MPB 2026-2029 de jaren 2026 en 2027 sluitend zijn. Afhankelijk van de structurele ontwikkeling van de rijksvergoeding (algemene uitkering Gemeentefonds) en van duidelijkheid over de financiering van de jeugdzorg vanaf 2028 bereiden we maatregelen voor om tot een meerjarig sluitende begroting te komen.

Prestaties

4.3.1 We maken afspraken met de raad over de (bandbreedte van) eventuele tekorten in de latere jaren
Indien nodig nemen we in de MPB scenario's op waardoor de raad onderbouwde keuzes kan maken over het financieel meerjarenperspectief.

4.3.2 We verhogen de OZB alleen voor inflatie
Voor de OZB hanteren wij de prijs Nationale bestedingen (pNb) van het Centraal Planbureau als inflatiecorrectie. Deze wordt ook door het Rijk gehanteerd voor de meicirculaire. Voor 2026 leidt dit tot een inflatiepercentage van 2,6%.

Doelstelling 4.4

Doelstelling
4.4 We zetten risicomanagement in om de realisatie van onze doelen te monitoren

Prestaties

4.4.1 Risicomanagement komt in het kader van de P&C-cyclus minimaal twee keer per jaar naar voren in het kwartaalgesprek
In deze kwartaalgesprekken bespreken budgethouders, proceseigenaren en projectleiders met ondersteuning de voortgang van prestaties, projecten en het behalen van doelen. Risico’s die deze voortgang bedreigen en de werking van de beheersmaatregelen die daarvoor zijn getroffen, komen minimaal twee keer per jaar op de agenda van dat gesprek.